จากข้อมูลมาตราน้ำของกรมอุทกศาสตร์ระบุว่า ในเดือนมีนาคม 2552 ระดับน้ำทะเลลงต่ำสุดที่บริเวณชายหาดของอุทยานแห่งชาติเขาแหลมหญ้า–หมู่เกาะเสม็ด อ.เมือง จ.ระยอง ระหว่างวันที่ 5 - 7 ซึ่งเป็นช่วงเวลาและสถานที่ที่ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษาสระแก้ว จัดเสวนาแลกเปลี่ยนเรียนรู้เรื่องน้ำ-ธรรมชาติ–ชีวิต และทำกิจกรรมนักสืบชายหาดให้คณะครู กศน. ในเขตพื้นที่ 5 จังหวัดชายฝั่งทะเลภาคตะวันออก กิจกรรมนักสืบชายหาดทุกชายหาดสามารถจัดกิจกรรมได้เพียงแต่ต้องตรวจสอบข้อมูลว่าช่วงวันใดเป็นวันที่น้ำทะเลลดลงต่ำสุดของเดือนนั้นเราก็สามารถจัดกิจกรรมได้ กิจกรรมนักสืบชายหาดสามารถทำได้กับทุกกลุ่มเป้าหมายทุกระดับการศึกษา เช่น นักเรียน นักศึกษา คณะครู หรือ องค์การบริหารส่วนตำบล ด้วยกิจกรรมนักสืบชายหาดถูกพัฒนาวิธีการทางวิทยาศาสตร์ให้เข้าใจง่ายๆ เน้นองค์ความรู้ของท้องถิ่นเป็นพื้นฐาน เพียงแต่ทุกคนต้องมีความตั้งใจที่จะปกป้องธรรมชาติ รักษาสิ่งแวดล้อม ก็จะร่วมกิจกรรมนักสืบชายหาดได้อย่างมีความสุข
คุณนิตยา วงษ์สวัสดิ์ ผู้จัดการมูลนิธิโลกสีเขียว ซึ่งเป็นวิทยากรกิจกรรมนักสืบชายหาด ให้ข้อมูลว่ากิจกรรมนักสืบชายหาดถูกพัฒนาขึ้นเพื่อตอบสนองความต้องการของชุมชนที่มีพื้นที่ติดชายหาดทะเล หลังจากที่มูลนิธิโลกสีเขียวพัฒนากิจกรรมนักสืบสายน้ำมาสักระยะหนึ่งแล้ว แต่ไม่สามารถนำมาใช้กับพื้นที่ชายทะเลได้ทั้งหมด ระยะเริ่มต้น มูลนิธิโลกสีเขียวได้ทุนวิจัยและทดลองกระบวนการ จาก สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) เมื่อปี พ.ศ. 2547 โดยการสำรวจชายหาดทะเลทั้งฝั่งอันดามันและฝั่งอ่าวไทย จำนวน 40 หาด หลังปี พ.ศ. 2548 เป็นต้นมาได้ทดลองใช้กิจกรรมนักสืบชายหาดกับนักเรียน เยาวชน องค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) และทีมงานจากศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษาตรัง และ นครศรีธรรมราช ในพื้นที่ติดชายฝั่งทะเล จากผลการวิจัยอาจยังไม่สามารถสรุปได้ว่าสัตว์ทะเลที่พบในชายหาดในช่วงวันที่น้ำลดลงต่ำสุดเป็นตัวชี้วัดคุณภาพของทะเล แต่สัตว์ที่พบก็เป็นตัวบ่งบอกถึงการสังเกตคุณภาพทะเลได้ในระดับหนึ่ง
เป้าประสงค์ลึกๆ ของกิจกรรมนักสืบชายหาดคือความคาดหวังให้ชุมชนเฝ้าระวังชายหาดบ้านเขาให้สวยงาม มีระบบนิเวศที่สมบูรณ์มากกว่าสิ่งใด
นายปัญญา วารปรีดี ผู้อำนวยการศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษาสระแก้ว ให้ข้อมูลถึงกิจกรรมในครั้งนี้ว่า กิจกรรมนักสืบชายหาดเป็นกิจกรรมภายใต้โครงการเสวนาแลกเปลี่ยนเรียนรู้เรื่อง น้ำ–ธรรมชาติ–ชีวิต ของศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษาสระแก้ว ที่จัดให้กับครู กศน. ในเขตพื้นที่ 5 จังหวัดชายฝั่งทะเลภาคตะวันออก ได้แก่ จังหวัดตราด, จันทบุรี, ระยอง, ชลบุรี และสมุทรปราการ หลังจากที่จัดกิจกรรมนักสืบสายน้ำให้กับครู กศน., นักศึกษา กศน. และ อบต. ในพื้นที่ลุ่มน้ำบางปะกง–ปราจีนบุรี และโตนเลสาป ได้แก่จังหวัดนครนายก, ปราจีนบุรี, สระแก้ว และฉะเชิงเทรา ทั้งสองกิจกรรม คือ นักสืบสายน้ำและนักสืบชายหาด เป้าหมายสุดท้ายคือการอนุรักษ์หวงแหนธรรมชาติและรักษาสิ่งแวดล้อมในพื้นที่ของชุมชนนั่นเอง ในการทำกิจกรรมใดๆ หลายฝ่ายต้องมีส่วนร่วมทั้งราชการ เอกชน องค์กรชุมชน ในภาวะที่เกิดการเปลี่ยนแปลงต่างๆ ขึ้นกับโลกเราในขณะนี้ อยากส่งข่าวถึงชาวโลกทุกคนด้วยข้อความว่า “เรามาร่วมกัน พิทักษ์ธรรมชาติ รักษาสิ่งแวดล้อม เพื่อโลกเพื่อเรา” เป็นประโยคสำคัญ
นางสาวศิริวรรณ พ่อค้า ครู ศรช. กศน.เมืองจันทบุรี ผู้เข้าร่วมเสวนาแลกเปลี่ยนเรียนรู้กิจกรรมนักสืบชายหาดกล่าวว่า ตามปกติแล้วเป็นคนชอบดูนก เคยไปดูนกในเขตอุทยานแห่งชาติหลายแห่ง เช่น ดอยอินทนนท์ น้ำหนาว เขาใหญ่ โดยเฉพาะที่เขาสอยดาวเป็นแหล่งดูนกประจำเพราะอยู่ใกล้บ้าน สำหรับการมาร่วมกิจกรรมครั้งนี้มีความคาดหวังอยู่ 3 เรื่อง เรื่องแรกเป็นแนวทางในการทำกิจกรรมนักสืบชายหาดว่าสามารถนำไปบูรณาการใช้กับประชาชน นักศึกษา ในพื้นที่ได้อย่างไร เรื่องที่สองเป็นการศึกษาวิธีการอนุรักษ์อีกรูปแบบหนึ่ง เพื่อนำไปพัฒนากระบวนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ในพื้นที่รับผิดชอบ เรื่องที่สามคาดหวังจะพบนกที่ไม่เคยรู้จักที่อุทยานแห่งชาติเขาแหลมหญ้า และก็พบจริงๆ คือ นกขี้เถ้าใหญ่ ซึ่งกำลังทำรังเลี้ยงลูกอยู่ด้วย ทำให้รู้สึกดีใจมาก การเข้าร่วมกิจกรรมครั้งนี้ได้ความรู้จากวิทยากรดีมาก ทั้งวิทยากรจากศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษาสระแก้ว ในเรื่องดวงดาวในภาคกลางคืน เรื่องนกในตอนเช้า เรื่องเทคนิคการส่งเสริมกระบวนการเรียนรู้ของชุมชน โดยเฉพาะวิทยากรจากมูลนิธิโลกสีเขียวที่ให้ความรู้ทั้งด้านกิจกรรมกลุ่มสัมพันธ์ และองค์ความรู้ในกิจกรรมนักสืบชายหาดได้อย่างยอดเยี่ยม หลังจากนี้เมื่อกลับไปคิดว่าจะแทรกเนื้อหาที่เป็นกระบวนการทำกิจกรรมนักสืบชายหาดลงในเนื้อหาวิชาเรียนในเรื่องการอนุรักษ์ธรรมชาติ รักษาสิ่งแวดล้อมให้กับนักศึกษา และอาจเชิญวิทยากรจากมูลนิธิโลกสีเขียวมาเป็นวิทยากรกิจกรรมนักสืบชายหาดให้กับกลุ่มนักศึกษาที่ทำโครงการพัฒนาทักษะชีวิตก่อนจบการศึกษาในระดับต่างๆ ของ กศน.จันทบุรี
สรุปว่า ใครก็ตามที่ตระหนักและมีหัวใจรักในธรรมชาติ อยากพิทักษ์ธรรมชาติ รักษาสิ่งแวดล้อม อาจออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้ โดยการมีส่วนร่วมซึ่งกันและกัน ตั้งแต่ ร่วมคิด ร่วมทำ ร่วมรับผิดชอบ ร่วมภาคภูมิใจ ในกิจกรรมนั้นๆ ซึ่งล้วนแล้วแต่เป็นประโยชน์ทั้งสิ้น ดังเช่น กิจกรรมนักสืบชายหาดซึ่งเป็นหนึ่งในกิจกรรมพิทักษ์ท้องทะเลไทย ที่จัดขึ้นในครั้งนี้
คุณนิตยา วงษ์สวัสดิ์ ผู้จัดการมูลนิธิโลกสีเขียว ซึ่งเป็นวิทยากรกิจกรรมนักสืบชายหาด ให้ข้อมูลว่ากิจกรรมนักสืบชายหาดถูกพัฒนาขึ้นเพื่อตอบสนองความต้องการของชุมชนที่มีพื้นที่ติดชายหาดทะเล หลังจากที่มูลนิธิโลกสีเขียวพัฒนากิจกรรมนักสืบสายน้ำมาสักระยะหนึ่งแล้ว แต่ไม่สามารถนำมาใช้กับพื้นที่ชายทะเลได้ทั้งหมด ระยะเริ่มต้น มูลนิธิโลกสีเขียวได้ทุนวิจัยและทดลองกระบวนการ จาก สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) เมื่อปี พ.ศ. 2547 โดยการสำรวจชายหาดทะเลทั้งฝั่งอันดามันและฝั่งอ่าวไทย จำนวน 40 หาด หลังปี พ.ศ. 2548 เป็นต้นมาได้ทดลองใช้กิจกรรมนักสืบชายหาดกับนักเรียน เยาวชน องค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) และทีมงานจากศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษาตรัง และ นครศรีธรรมราช ในพื้นที่ติดชายฝั่งทะเล จากผลการวิจัยอาจยังไม่สามารถสรุปได้ว่าสัตว์ทะเลที่พบในชายหาดในช่วงวันที่น้ำลดลงต่ำสุดเป็นตัวชี้วัดคุณภาพของทะเล แต่สัตว์ที่พบก็เป็นตัวบ่งบอกถึงการสังเกตคุณภาพทะเลได้ในระดับหนึ่ง
เป้าประสงค์ลึกๆ ของกิจกรรมนักสืบชายหาดคือความคาดหวังให้ชุมชนเฝ้าระวังชายหาดบ้านเขาให้สวยงาม มีระบบนิเวศที่สมบูรณ์มากกว่าสิ่งใด
นายปัญญา วารปรีดี ผู้อำนวยการศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษาสระแก้ว ให้ข้อมูลถึงกิจกรรมในครั้งนี้ว่า กิจกรรมนักสืบชายหาดเป็นกิจกรรมภายใต้โครงการเสวนาแลกเปลี่ยนเรียนรู้เรื่อง น้ำ–ธรรมชาติ–ชีวิต ของศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษาสระแก้ว ที่จัดให้กับครู กศน. ในเขตพื้นที่ 5 จังหวัดชายฝั่งทะเลภาคตะวันออก ได้แก่ จังหวัดตราด, จันทบุรี, ระยอง, ชลบุรี และสมุทรปราการ หลังจากที่จัดกิจกรรมนักสืบสายน้ำให้กับครู กศน., นักศึกษา กศน. และ อบต. ในพื้นที่ลุ่มน้ำบางปะกง–ปราจีนบุรี และโตนเลสาป ได้แก่จังหวัดนครนายก, ปราจีนบุรี, สระแก้ว และฉะเชิงเทรา ทั้งสองกิจกรรม คือ นักสืบสายน้ำและนักสืบชายหาด เป้าหมายสุดท้ายคือการอนุรักษ์หวงแหนธรรมชาติและรักษาสิ่งแวดล้อมในพื้นที่ของชุมชนนั่นเอง ในการทำกิจกรรมใดๆ หลายฝ่ายต้องมีส่วนร่วมทั้งราชการ เอกชน องค์กรชุมชน ในภาวะที่เกิดการเปลี่ยนแปลงต่างๆ ขึ้นกับโลกเราในขณะนี้ อยากส่งข่าวถึงชาวโลกทุกคนด้วยข้อความว่า “เรามาร่วมกัน พิทักษ์ธรรมชาติ รักษาสิ่งแวดล้อม เพื่อโลกเพื่อเรา” เป็นประโยคสำคัญ
นางสาวศิริวรรณ พ่อค้า ครู ศรช. กศน.เมืองจันทบุรี ผู้เข้าร่วมเสวนาแลกเปลี่ยนเรียนรู้กิจกรรมนักสืบชายหาดกล่าวว่า ตามปกติแล้วเป็นคนชอบดูนก เคยไปดูนกในเขตอุทยานแห่งชาติหลายแห่ง เช่น ดอยอินทนนท์ น้ำหนาว เขาใหญ่ โดยเฉพาะที่เขาสอยดาวเป็นแหล่งดูนกประจำเพราะอยู่ใกล้บ้าน สำหรับการมาร่วมกิจกรรมครั้งนี้มีความคาดหวังอยู่ 3 เรื่อง เรื่องแรกเป็นแนวทางในการทำกิจกรรมนักสืบชายหาดว่าสามารถนำไปบูรณาการใช้กับประชาชน นักศึกษา ในพื้นที่ได้อย่างไร เรื่องที่สองเป็นการศึกษาวิธีการอนุรักษ์อีกรูปแบบหนึ่ง เพื่อนำไปพัฒนากระบวนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ในพื้นที่รับผิดชอบ เรื่องที่สามคาดหวังจะพบนกที่ไม่เคยรู้จักที่อุทยานแห่งชาติเขาแหลมหญ้า และก็พบจริงๆ คือ นกขี้เถ้าใหญ่ ซึ่งกำลังทำรังเลี้ยงลูกอยู่ด้วย ทำให้รู้สึกดีใจมาก การเข้าร่วมกิจกรรมครั้งนี้ได้ความรู้จากวิทยากรดีมาก ทั้งวิทยากรจากศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษาสระแก้ว ในเรื่องดวงดาวในภาคกลางคืน เรื่องนกในตอนเช้า เรื่องเทคนิคการส่งเสริมกระบวนการเรียนรู้ของชุมชน โดยเฉพาะวิทยากรจากมูลนิธิโลกสีเขียวที่ให้ความรู้ทั้งด้านกิจกรรมกลุ่มสัมพันธ์ และองค์ความรู้ในกิจกรรมนักสืบชายหาดได้อย่างยอดเยี่ยม หลังจากนี้เมื่อกลับไปคิดว่าจะแทรกเนื้อหาที่เป็นกระบวนการทำกิจกรรมนักสืบชายหาดลงในเนื้อหาวิชาเรียนในเรื่องการอนุรักษ์ธรรมชาติ รักษาสิ่งแวดล้อมให้กับนักศึกษา และอาจเชิญวิทยากรจากมูลนิธิโลกสีเขียวมาเป็นวิทยากรกิจกรรมนักสืบชายหาดให้กับกลุ่มนักศึกษาที่ทำโครงการพัฒนาทักษะชีวิตก่อนจบการศึกษาในระดับต่างๆ ของ กศน.จันทบุรี
สรุปว่า ใครก็ตามที่ตระหนักและมีหัวใจรักในธรรมชาติ อยากพิทักษ์ธรรมชาติ รักษาสิ่งแวดล้อม อาจออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้ โดยการมีส่วนร่วมซึ่งกันและกัน ตั้งแต่ ร่วมคิด ร่วมทำ ร่วมรับผิดชอบ ร่วมภาคภูมิใจ ในกิจกรรมนั้นๆ ซึ่งล้วนแล้วแต่เป็นประโยชน์ทั้งสิ้น ดังเช่น กิจกรรมนักสืบชายหาดซึ่งเป็นหนึ่งในกิจกรรมพิทักษ์ท้องทะเลไทย ที่จัดขึ้นในครั้งนี้
“นกพญาไฟ”
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น